w sierpniu Iran stanie przed wyborami prezydenckimi. Jedną z niewielu rzeczy, które dzieli ze Stanami Zjednoczonymi, jest dwuletnie ograniczenie prezydentury. Przewodniczący Parlamentu Hashemi Rafsanjani, druga najpotężniejsza postać w Iranie, był wiodącym kandydatem, ale jego referencje religijne są powszechnie uważane za niewystarczające, aby samodzielnie odziedziczyć płaszcz „najwyższego prawoznawcy” – stanowisko Chomeiniego piastowane przez 10 lat.,
sytuację komplikują obecne rozważania nad reformami konstytucyjnymi, które nie zostały sfinalizowane i które oficjalnie wymagały zgody Chomeiniego. Bez oczywistego dziedzica i bez ostatecznego porozumienia w sprawie reform, teokracja stoi w obliczu bardzo niestabilnego okresu.
, Przywódcy religijni mogą łączyć się w krótkim czasie, ale na dłuższą metę, walka o władzę, która podzieliła reżim od 1979 roku-a której Khomeini zdołał uniknąć, oszukując pragmatyków i twardzieli-musi zostać rozwiązana.
bardzo rozpoznawalny
jego groźne czarne brwi i przenikliwe oczy zostały rozpoznane przez większość ludzi na świecie, ale tak naprawdę był znany tylko przez garstkę krewnych i uczniów, którzy szli za nim przez dziesięciolecia od seminarium do korytarzy władzy.,
jego przekonania i idee na prawie każdy temat, od najbardziej przyziemnych aktów codziennego życia po najgłębsze filozoficzne, polityczne i teologiczne pytania płynęły z jego pióra i ambony przez ponad 60 lat, ale stosunkowo niewielu jego świeckich zwolenników nawet udawało, że je rozumie.
Chomeini poprowadził ludową rewolucję, która przyciągnęła niemal jednogłośne poparcie Irańczyków, aby zakończyć 37-letnie rządy zmarłego Szacha Mohammeda Rezy Pahlawi oraz 2500-letnią monarchię., Mimo to niemal spokojnie pozwolił swojemu zwycięstwu prześlizgnąć się w konflikty obywatelskie, rozlew krwi i polityczne bagno. Jego wysoka, smukła postać, wyróżniająca się ciemną, płynącą peleryną i starannie owiniętym czarnym turbanem, rzucała dłuższy cień na bogaty w ropę Bliski Wschód i świat islamu niż wszystkie, oprócz kilku historycznych postaci.
dla Amerykanów większość osiągnięć kapłana, który wstrząsnął światem, były przerażającymi paradoksami, a imam (przedstawiciel Boga na ziemi) do końca pozostał zagadką., Jego publiczne i prywatne osobowości były zakorzenione w mistycznym przekonaniu, że jest on wyznaczonym przez Boga rzecznikiem. Widział światowe problemy w ściśle fundamentalistycznych warunkach religijnych szyickiej gałęzi islamu i mocno wierzył, że ich rozwiązania zostały wyraźnie nakreślone 13 wieków temu w Koranie.
chociaż przyznał się do ludzkich słabości-„płaczę, śmieję się, cierpię” – nigdy nie okazywał emocji, rozkazując fale egzekucji, z zimną krwią porzucił swoich najbliższych współpracowników i zatwierdził zajęcie amerykańskich dyplomatów jako zakładników.,
punktem kulminacyjnym panowania Rewolucyjnego ajatollaha był jego triumfalny powrót z 14 lat na wygnaniu, głównie w Iraku, a następnie we Francji, do Teheranu w lutym. 1, 1979, kiedy armia Szaha była nadal nienaruszona, a ostatni Premier szacha, Shahpour Bakhtiar, przylgnął dziesięć lat do władzy. Miliony wylały się na ulice, aby powitać surową postać religijną, której portret i nagrane na taśmie wiadomości stały się punktami rewolucji, a armia i rząd szacha rozpadły się 10 dni później.
niskie punkty, z perspektywy międzynarodowej, to zajęcie USA., Ambasada przez bojowników Nov. 4, 1979, i 14-miesięczna Gehenna amerykańskich zakładników, którą Khomeini wykorzystał do ożywienia gorliwości Irańczyków w czasie, gdy jego rewolucja wydawała się być coraz gorsza.
mimo, że odmówił wydania rozkazu przejęcia ambasady, Khomeini szybko go chwycił, aby wyładować swój gniew na Stanach Zjednoczonych, który zrównał w nienawiści z szachem. Próbował wykorzystać zakładników jako karty przetargowe w zamian za szacha, który był poddawany leczeniu w Stanach Zjednoczonych., Nazwał Amerykę ” wielkim Szatanem, z którego wywodzą się wszyscy mali Szatanie tego świata.”
sprawiedliwy gniew starego człowieka był znakiem jego rządów dla świata poza Iranem. W latach 80. jego determinacja, by obalić irackiego prezydenta Saddama Husajna, członka sunnickiej sekty islamu, wywołała miażdżącą, monumentalną wojnę między ich krajami, która zakończyła się dopiero, gdy bliski upadek irańskiej armii zmusił Chomeiniego do „połknięcia trucizny” i przyjęcia rozejmu.,
jednak podczas gdy on railed przeciwko Ameryce, Izrael i mnóstwo zewnętrznych mocarstw, złożoność jego spraw raz po raz mylone outsideers. Uwięziony w wojnie z Irakiem, marszałek parlamentu Rafsanjani w 1985 roku rozpoczął, podobno za wiedzą Chomeiniego, negocjacje w sprawie zakupu amerykańskiej broni, tracąc skandal Iran-Contra.,
a kiedy wojna się skończyła, gdy Khomeini pojawił się coraz bardziej pustelnik, jego rząd dryfował w politycznych sprzeczkach o to, jak postawić kraj na nogi, ajatollah wywołał kolejną serię wstrząsów. Podsycając ognie fanatyzmu i wysyłając orędzie przeciw politycznemu umiarkowaniu, wyrwał problem, który unosił się w muzułmańskich społecznościach Pakistanu i Indii, powieść zatytułowaną ” The Satanic Verses.,”
Chomeini oświadczył, że jego autor, Salman Rushdie-Brytyjski obywatel urodzony z muzułmańskich rodziców w Indiach-bluźnił Prorokowi Mahometowi i powinien ścigać i zabijać jako odstępca. Rządy europejskie, które rozważały pomoc powojenną, wycofały się, odwołując swoich ambasadorów.
następnie, na wypadek gdyby irańscy politycy nie otrzymali wiadomości, że nie chce zerwać z fundamentalistycznymi wartościami islamskimi, Chomeini wymusił rezygnację człowieka wybranego przez swoją własną konstytucję na jego następcę, ajatollaha Montazeriego, który miał czelność wypowiadać się przeciwko ekscesom sądowym w Iranie.,
w tym czasie starszy i bardziej niedołężny, ajatollah był inaczej tym samym człowiekiem, który nie chciał podnieść palca, aby uwolnić zakładników ambasady amerykańskiej w 1979 roku, nieugięty przywódca Sprawiedliwych wypowiedzi, który wydawał się nie zaniepokojony konsekwencjami.
20, 1981, w dniu, w którym przekazał prezydenturę Ronaldowi Reaganowi, Iran cierpiał bardziej z powodu długiej gehenny niż jego ofiar.,
naród był politycznie podzielony na liczne frakcje, w tym Zbuntowane, dążące do autonomii mniejszości etniczne w Azerbejdżanie, Kurdystanie, arabskim Khuzistanie i Baluchistanie, a ważne segmenty ludności, w tym klasa średnia i kupcy na bazarze, zwrócili się przeciwko Chomeiniemu. Jeszcze ważniejsze dla jedynej teokracji XX wieku były rosnące oznaki podziałów w samym duchowieństwie.,
Gospodarka Iranu pogrążyła się w chaosie, co pogorszyło koszty wojny, która rozpoczęła się, gdy Irak, chcąc obalić Chomeiniego, najechał Południowo-Zachodni Iran W dniu 19 września. 22, 1980. W połowie 1981 roku jedna trzecia siły roboczej narodu 12 milionów ludzi była bezrobotna, inflacja wynosiła 60% , a wiele operacji handlowych i przemysłowych zostało sparaliżowanych przez ucieczkę ponad miliona wykształconych Irańczyków po rewolucji.,
politycznie wojna rozszerzyła przepaść między gorliwie lojalnymi Mułłami Chomeiniego (duchownymi), którzy kontrolowali duże segmenty niewykształconych mas, a bardziej wyrafinowanym i w dużej mierze wykształconym na Zachodzie świeckim przywództwem, które pomogło mu objąć władzę i na próżno próbowało ukształtować uporządkowany rząd narodowy.
w 1981 roku zdominowana przez mułłę islamska partia republikańska prześladowała prezydenta Abolhassana Bani-Sadra z urzędu i na wygnanie, mimo że francuski ekonomista od dawna był jednym z najbliższych i najbardziej lojalnych doradców Chomeiniego.,
kilka tygodni później potężna bomba w siedzibie partii w Teheranie zabiła 72 przywódców partii.
Serdecznie zaaprobował falę masowych egzekucji setek domniemanych dysydentów, które nastąpiły później.
życie osobiste niezbadanego rewolucjonisty religijnego było tak enigmatyczne, jak jego publiczne akta., Khomeini odrzucił pytania o swoje pochodzenie i życie rodzinne, prowadząc pewnego sfrustrowanego pisarza do wniosku, że ” wydaje się, że nie wie ani nie troszczy się zbytnio o swoje przedmowy.”
Khomeini urodził się w małym miasteczku Khomein, 180 mil na południe od Teheranu, w 1902 roku. Podobnie jak wielu mułłów, ostatecznie przyjął nazwisko na podstawie miejsca urodzenia. Był najmłodszym z sześciorga dzieci Mostafy Moussaviego, duchownego i rolnika.
Gdy Khomeini miał zaledwie kilka miesięcy, moussavi zginął w kłótni., Popularna wersja mówi, że zginął śmiercią męczeńską z rąk okrutnego gubernatora z powodu zasad religijnych. Inna wersja mówi, że zginął podczas kłótni o dług wobec sąsiada.
zarówno Chomeini, jak i jego starszy brat, który przeżył, uczęszczali do koranicznych niższych szkół, poświęconych głównie zapamiętywaniu Koranu, uważanego przez muzułmanów za słowo Boże podyktowane Prorokowi przez Gabriela, oraz studiowaniu powiedzeń i tradycji Mahometa., Bracia, obaj znakomici studenci, udali się na studia pod kierunkiem wiodącego szyickiego uczonego tamtych czasów, Abdula Karima Haeriego, który założył Szkołę Teologiczną Faizieh w Świętym szyickim mieście Qom w 1920 roku.
w Faizieh Edukacja Chomeiniego została poszerzona o filozofów starożytnych Greków, chociaż nie była kompleksowa w sensie współczesnym i pozostawał nieświadomy wielu aspektów współczesnego życia.,
to najwyraźniej z „Republiki” Platona Chomeini przyjął ideę filozofa-króla, do którego dążył, aby stać się mądrym dyktatorem stanowczo i, gdy to konieczne, bezwzględnie kierując życiem swojego ludu zgodnie z moralnym dyktatem Boga, interpretowanym przez wiodącego szyickiego duchownego.
na tym tle, 60 lat później, projekt konstytucji Republiki Islamskiej został przepisany, aby uwzględnić stanowisko Velayet Faghih-najwyższego przewodnika religijnego-dla siebie samego.,
„pobożny, oddany i szczery”, konstytucyjna Faghih posiada ostateczną władzę nad rządem i siłami zbrojnymi, a także może kontrolować sądy. Chomeini sprawował urząd aż do śmierci.
teoria rządu Chomeiniego obejmowała to, co nazwał jego „podstawowymi trzema punktami” – niezależność, wolność i opór wobec obcej dominacji., Ale jego filozofia polityczna była tak zmieszana z fundamentalistyczną ekspozycją religijną w jego znaczących pismach, że jasne podejście polityczne do rządzenia narodem we współczesnym świecie było trudne do rozróżnienia.
jego pisanie obejmowało nawet najdrobniejsze badania poprawnego islamskiego sposobu wykonywania tak przyziemnych czynów, jak mycie się i obmywanie komarów.
z tego, co niewiele wiadomo o jego krewnych, wydają się być prawie tak pobożni jak on., Chociaż często powtarzał swoją wiarę w islamską bigamię, w tym specjalne szyickie sankcje „tymczasowych” żon, gdy cztery dozwolone przez Islam nie są wystarczające, miał tylko jedną żonę, Batoul, córkę ajatollaha. Pobrali się, gdy Khomeini miał 20 lat, a ona była zaledwie nastolatką. Ona nadal żyje.
„kobieta potrzebuje mężczyzny” – powiedział kiedyś do włoskiej dziennikarki Oriany Fallaci-co więc możemy zrobić, skoro na świecie jest więcej kobiet niż mężczyzn? Wolałbyś, żeby nadmiar kobiet stał się dziwkami?,”
spłodził sześcioro dzieci, z których czworo przeżyło.
w chwili śmierci Chomeiniego jego drugi syn, mułła o imieniu Ahmed Chomeini, był jednym z jego najbliższych doradców osobistych i politycznych.
chociaż Khomeini wydawał się cieszyć ciepłą, trwałą relacją z rodziną, członkowie jego politycznej świty uznali go za trudnego w radzeniu sobie z nim, a w niektórych przypadkach za zdradzieckiego.,
jego pierwszy premier, Mehdi Bazargan, wybitny muzułmański liberał, który poświęcił swoje życie na dopasowanie islamskich koncepcji do nowoczesnego społeczeństwa i był czterokrotnie więziony przez szacha, skarżył się, że Chomeini często zapewniał go o wsparciu, ale potem nie zgodził się.
w obliczu gróźb Bazargana do dymisji, Khomeini wielokrotnie obiecywał przestać ingerować w rządowe próby przywrócenia porządku w oszałamiającym porewolucyjnym kraju., Ale w każdym przypadku imam robił zwrot, omijając nieszczęsny Gabinet Bazargana i zarządzając dekretem o ustanowieniu niekontrolowanych sądów rewolucyjnych i wzmocnieniu ścisłego przestrzegania muzułmańskich praw religijnych, w tym zakazu alkoholu i kary śmierci za homoseksualizm, prostytucję i cudzołóstwo.
Kiedy Chomeini entuzjastycznie przyjął zajęcie ambasady USA przez bojowników muzułmańskich studentów, Bazargan podał się do dymisji, a jego rząd, w tym inni byli bliscy Chomeini, został rozwiązany.,
być może jego polityczna śmiałość, a nie jego stanowisko teologiczne, sprawiły, że koledzy Chomeiniego nazwali go ajatollahem lub znakiem Boga, tytułem bez formalnych kwalifikacji, innym niż podziw rówieśników, ale takim, który podnosi szyickiego duchownego do najwyższej rangi przywództwa religijnego.
pod koniec lat 50.i na początku lat 60. Chomeini przejął wiodącą rolę wśród irańskich 60 ajatollahów, celując w szacha tak gorzkie diatriby, że wściekły monarcha ostatecznie Odwet., W 1962 roku wojska szacha zaatakowały szkołę Faizieh Chomeiniego i zabiły kilkunastu uczniów, wywołując zamieszki w Teheranie i Kom, które miały kosztować nawet tysiąc istnień ludzkich.
„moje serce jest gotowe na bagnet twoich wojsk.nigdy nie będę milczał” – zaprotestował Khomeini w liście do premiera szacha. W rezultacie został umieszczony w areszcie domowym. Po uwolnieniu ponownie potępił Pahlawi.
w 1963 roku do kampanii przeciwko szachowi dodał to, co okazało się jego najpopularniejszym tematem-antyamerykanizm. Ustawa o statusie sił USA, pracownicy służby w Iranie nietykalność od lokalnego prawa i sądów była w toku, a jawny sprzeciw Khomeiniego przyniósł mu drugie aresztowanie.
4, 1964-data, która zostanie oznaczona 15 lat później wraz z zajęciem ambasady USA w Teheranie. Nieszczęśliwy w Turcji, przeniósł się jeszcze w tym samym roku do Nadżafu w Iraku, jednego z najświętszych miast islamu szyickiego., Tam Chomeini zaczął wzmacniać swoją wizję Islamskiej Republiki, która reaguje na masy, ale zdominowana i kierowana przez duchownych pod nieelastycznym dyktatem prawa islamskiego.
Jak na ironię, Zachodni wynalazek, Magnetofon, stał się jego drogą powrotną do Iranu. Chomeini zaczął nagrywać swoje gorzko elokwentne kazania przeciwko szachowi, wzywając do Islamskiego odrodzenia w trudnym Iranie. Taśmy były wysyłane do Iranu, powielane i odtwarzane w meczetach w całym kraju.,
do 1978 r.prawie niekończąca się wstęga taśmowych diatryb tak rozpaliła szacha, że poprosił Irak o wydalenie Chomeiniego. Wygnany ponownie, Stary ajatollah udał się do Francji. Tam Khomeini zgromadził swoich wygnanych zwolenników z Europy i Stanów Zjednoczonych. Został wprowadzony do światowej prasy i po raz pierwszy jego codzienne wypowiedzi mogły być natychmiast przekazywane do Teheranu.,
chociaż w Iranie istniały inne, bardziej umiarkowane grupy opozycyjne, proste motywy Islamskiej cnoty Chomeiniego i jego hasło „śmierć szachowi” zjednoczyły już niezadowolone masy kraju pod jego sztandarem i zmiotły mniej ekstremistycznych przywódców na bok. Na Jan. 16, 1979, po miesiącach krwawych zamieszek w całym Iranie, szach opuścił Iran na” wakacje”, które nigdy się nie zakończyły. Zmarł w Kairze na raka w lipcu 1980. Chomeini powrócił do Iranu triumfalnie 16 dni po odejściu szacha, aby otrzymać pochwałę milionów.
