Balder reprezentuje ducha nadziei i odnowy na świecie, a jego śmierć (z rąk Lokiego) jest jednym z głównych prekursorów apokalipsy (Ragnarök). Chociaż niewiele jest relacji o mitycznych wydarzeniach z życia młodego Boga, ocalałe opowieści o jego śmierci i ewentualnym zmartwychwstaniu zawierają intrygujące podobieństwa do chrześcijaństwa, hinduizmu wedyjskiego i bliskowschodnich Kultów płodności.
Balder w kontekście nordyckim
jako nordyckie bóstwo, Balder należał do złożonego religijnego, mitologicznego i kosmologicznego systemu wierzeń współdzielonego przez ludy skandynawskie i germańskie., Ta mitologiczna tradycja, z której najlepiej zachowały się skandynawskie (a zwłaszcza Islandzkie) podgrupy, rozwinęła się w okresie od pierwszych przejawów kultury religijnej i materialnej około 1000 p. n. e.do chrystianizacji tego obszaru, procesu, który miał miejsce głównie w latach 900-1200 p. n. e. opowieści zapisane w tym mitologicznym korpusie mają tendencję do ilustrowania jednolitego kulturowego skupienia na sprawności fizycznej i sile militarnej.w tym kontekście Kosmologia Nordycka postuluje trzy oddzielne „Klany” bóstw: Aesir, Vanir i Jotun., Różnica między Aesirem i Vanirem jest względna, gdyż mówi się, że zawarli pokój, wymienili zakładników, zawarli związek małżeński i panowali razem po długiej wojnie. W rzeczywistości, największa rozbieżność między tymi dwoma grupami jest w ich odpowiednich obszarach wpływów, z Aesir reprezentuje wojnę i podbój, a Vanir reprezentuje poszukiwania, płodność i bogactwo. Jotunowie, z drugiej strony, są postrzegani jako złośliwa (choć mądra) rasa olbrzymów, która reprezentowała głównych przeciwników Aesir i Vanir.,
Balder, drugi syn Odyna i członek Aesir, jest Bogiem wiosny, niewinności i radości.
Balder był najbardziej znany jako nordycki bóg wiosny i odnowy – młodzieniec podobny do Adonisa, którego dobroć, czystość i ogólnie przyjemne usposobienie sprawiły, że prawie nie można go nie lubić. W latach 1178-1241 n. e.Edda, napisana prozą przez Snorriego Sturlusona (1178-1241 n. e.), wyraźnie wskazuje na tę charakterystykę:
| Annarr sonr Óðins er Baldr, ok er frá honum gott at segja., On jest tak fagr álitum ok bjartr tak w zarysie jego, a jednym z ziół tak Bela w jafnat jest czoło Baldra. Oznacza to, że wszystkie zioła są bielsze, gdzie po tobie granice fegrd są zarówno na wysokim jarzmie zwłok. On jest witrastr topór ok fegrst taladr Ok najbardziej łaskawy. Ale natura przywiązana do niego na łąkach może być chaldask domr Gans. Żyje tam jak gorąca reprezentacja Polski, czyli na niebie. W tym miejscu nie może być nieczystości – tekst T | drugim synem Odyna jest Baldr i można o nim powiedzieć wiele dobrych rzeczy. Jest najlepszy i wszyscy go chwalą; jest tak piękny i tak jasny, że pochodzi z niego światło., Niektóre zioło jest tak białe, że jest przyrównane do brwi Baldra; ze wszystkich traw jest najbielsze i na jego podstawie możesz sądzić Jego sprawiedliwość, zarówno we włosach, jak i w ciele. On jest najmądrzejszy z Æsir, i najpiękniejszy-mówi i najbardziej łaskawy; i to przymioty do niego, że nikt nie może zdobyć jego sądy., Mieszka w miejscu zwanym Breidablik, które jest w niebie; w tym miejscu nie może być nic nieczystego |
jednak, podobnie jak Persefona w tradycji greckiej, główny import Baldera w tradycji nordyckiej wynika z mitycznych okoliczności otaczających jego przedwczesną śmierć (i jego proroczy powrót po pożarze Ragnarök spłonął).,
mityczne przedstawienia
śmierć i powrót łysego
zabójstwo Baldera odgrywa ważną rolę w nordyckiej kosmologii jako prekursor eschatonu (Ragnarök). Relacje z jego morderstwa często zaczynają się od opisania plagi snu, która spadła na Aesir, kiedy Frigg i Balder byli dręczeni przez sny, że młody bóg umrze., Ponieważ sny były często rozumiane jako prorocze, zmotywowało to ojca chłopca (Odyna) do wyruszenia w głębiny zaświatów, aby skonsultować się ze sprytem zmarłej Sybilli. Zaniepokojona straszliwymi ostrzeżeniami prorokini, Matka Baldera, Frigg, złożyła przysięgę, że każdy przedmiot na ziemi nigdy nie skrzywdzi Baldera. Wszyscy oprócz jednego, chwast zwany jemiołą, złożyli tę przysięgę, ponieważ Frigg uważał to za nieistotne i nie zagrażające. Kiedy Loki, psotnik, usłyszał o tym, zrobił magiczną włócznię (w niektórych późniejszych wersjach, strzałę) z jemioły., Pobiegł do miejsca, gdzie bogowie oddawali się nowej rozrywce rzucania przedmiotami w Baldera, które odbijały się bez szkody dla niego. Loki dał włócznię bratu Baldera, ślepemu Bogu Höðrowi, który następnie niechcący zabił nim swojego brata. Za ten czyn Odin i Rind mieli dziecko o imieniu Váli, które urodziło się wyłącznie po to, aby ukarać Höðra, który ostatecznie został ścięty i zabity za swój udział w tragedii.
Balder został uroczyście spalony na swoim statku, Hringhorni, uważanym za największy ze wszystkich statków., W zamieszaniu wokół pogrzebu, krasnolud Litr został wykopany na stos pogrzebowy przez Thora i spalony żywcem. Nanna, żona Baldera, również rzuciła się na stos pogrzebowy, aby czekać na koniec Ragnaroka, kiedy ponownie spotka się z mężem (choć w alternatywnych tradycjach po prostu zmarła z żalu). Na stosie spalony został również koń Baldera ze wszystkimi zdobyczami. Statek został ustawiony w morzu przez Hyrrokin, olbrzym, który przyszedł na wilka i dał statek taki nacisk, że ogień błysnął z rolek i cała ziemia zatrzęsła się.,
na błagania Frigga, dostarczone przez posłańca Hermoda, Hel obiecał uwolnić Baldera z zaświatów, jeśli wszystkie obiekty żywe i martwe będą płakać za nim. I wszyscy to zrobili, z wyjątkiem olbrzymki, Thokk, która nie chciała opłakiwać zabitego Boga. W ten sposób Balder musiał pozostać w podziemiach, aby wyłonić się dopiero po Ragnaroku, kiedy on i jego brat Höðr pojednają się i wspólnie z synami Thora będą rządzić nową ziemią.,
wreszcie, gdy bogowie odkryli, że olbrzymka była w przebraniu Loki, wytropili go, związali do trzech skał i ubezpieczyli jego dalsze udręki, aż do jego fatalnego uwolnienia w Ragnarök. Aby uzyskać więcej informacji na temat kary Loki, zobacz artykuł na temat Loki.
powrót Baldera
wątki eschatologiczne przedstawione powyżej szczególnie widoczne były także w Völuspá, nieopisanym dziele poetyckim z XIII wieku p. n. e.,, który zawiera istotne szczegóły dotyczące nowego nieba i Nowej Ziemi, które pojawią się po walce negującej świat pomiędzy Aesirem a Jotunem. W tym czasie jasnowidzka (która jest narratorem tekstu) opisuje, w jaki sposób ziemia obiecana, gdzie niezasadzone pola przyniosą wzrost i wszystkie smutki zostaną uzdrowione, będzie rządzona przez nowo odrodzonego łysego. W tym królestwie powróci, by mieszkać w mieszkaniach błogości, w sali jaśniejszej od słońca, świecącej złotem, gdzie sprawiedliwi będą żyć w radości na zawsze:
61., W cudownym pięknie / po raz kolejny złote stoły / staną pośrodku trawy, którą posiadali bogowie / w dawnych czasach, 62. Potem pola nieosłonięte / niedźwiedzie dojrzewają owoce, wszystkie choroby rosną lepiej | / i Baldr wraca; Baldr i Hoth mieszkają / w hali bitewnej Hropta, i potężni bogowie: / Czy wiesz jeszcze więcej? … 64. Piękniejsza niż Słońce, / sala, którą widzę, zadaszona złotem, / na Gimle stoi; tam będą mieszkać sprawiedliwi / władcy, i szczęście zawsze / tam będą mieli. 65. Nadciąga wielka moc, wszechmocny Pan, wszystkie ziemie, którymi rządzi.,
Gesta Danorum
wariant (który rzuca postacie w pół-historyczne role) można znaleźć w późnej XII-wiecznej wersji opowieści opowiadanej przez starego duńskiego historyka Saxo Grammaticusa (ok.1150 – ok. 1220 n. e.). Według niego Balder i Høther byli rywalami o rękę Nanny, córki Gewara, króla Norwegii. W tej wersji Balder był półbogiem i zwykła stal nie mogła zranić jego świętego ciała. Obaj rywale spotkali się w strasznej bitwie, która ostatecznie doprowadziła do pobicia Baldera i zmuszenia go do wygnania.,
jednak Balder, na wpół oszołomiony marzeniami o Nannie, z kolei popędził go na wygnanie (zdobywając damę); w końcu Hother, zaprzyjaźnił się z hy luckiem i drewnianymi pannami, którym zawdzięczał swoje wczesne sukcesy i swój magiczny płaszcz, pas i pas (w tekście jest oczywiste zamieszanie), w końcu spotkał Baldera i dźgnął go w bok. Z tej rany Balder zmarł w ciągu trzech dni, co przepowiedział mu straszny sen, w którym pojawiła się Proserpina (Hela)., Wielki pogrzeb Baldera, jego barrow i magiczna Potop, który wybuchł z niego, gdy jeden z Haraldów próbował się do niego włamać i przestraszył rabusiów, są opisane.
w tym opisie boski charakter opowieści (i znaczna część jej mitycznego oddźwięku) zostaje pozbawiony na rzecz próby dokładności historycznej (lub próby zdyskredytowania „pogańskich” praktyk).
paralele międzyreligijne
mitologia otaczająca Balder, z silnymi tematami urazy, utraty i odnowy, ma odbicia w wielu kontekstach religijno-kulturowych., Na przykład śmierć „nieśmiertelnego” Baldera przypomina śmierć niezniszczalnego Zoroastryjskiego bohatera Esfandyara w eposie Shahnameh. W podobny sposób Lemminkäinen (Bóg w mitologii fińskiej) podziela ten sam los co Balder, ponieważ obaj są zabijani przez „nieszkodliwe” rośliny dzierżone przez ślepych bogów. Turville-Petre zauważa również znaczny dorobek naukowy łączący mity o śmierci Baldura i powrocie do bliskowschodnich Kultów płodności, skupiających się na postaciach Tammuza, Attisa, Adonisa i Baala.,
ze względu na postrzegane podobieństwa, Balder jest czasami kojarzony z Chrystusem w sztuce, co jest wyraźnie podkreślone na ilustracji Baldrs draumar (1893).z kolei Georges Dumézil argumentuje, że role Lokiego, Baldera i Hoda są równoległe do ról Duryodhany, vidury / Yudhisthiry i Dhrtarashtry w indyjskiej epopei Mahabarata.,
metoda ta jest równoległa do tej, która skutkuje tymczasową eliminacją i długim wygnaniem Yudhisthiry: demoniczna Duryodhana wykręca upoważnienie od ślepej Dhrtarashtry do inscenizacji scenariusza, który zniszczy Yudhisthirę. Ten scenariusz jest grą, która najwyraźniej nie ma żadnego szczególnego zagrożenia dla Yudhisthiry, który jest przeciętnym graczem, ale jest to taka, w której jego przeciwnik, wspólnik Duryodhany, używa nadprzyrodzonych sztuczek, które zmuszają go, pobity, na wygnanie.,
W dodatkowo intrygującej paraleli, Balder i Yudhisthira wracają do swoich ojczyzn po zakończeniu kataklizmicznej bitwy i są w stanie zapoczątkować erę pokoju i dobrobytu.
Balder został również przyrównany do Jezusa Chrystusa, prawdopodobnie ze względu na liczbę wspólnych motywów między dwiema postaciami (umierający i wschodzący Bóg zabity, choć bez winy, który zwiastuje nadejście okresu wiecznego pokoju)., Takie paralele (a nawet identyfikacje) były szczególnie uderzające w wersje obu opowieści, które wyłoniły się ze świata Nordyckiego podczas nawrócenia regionu na chrześcijaństwo – w tym ludowy opis ukrzyżowanego Chrystusa na jemiole! „Nie musimy jednak posuwać się tak daleko … opisywać Kult Baldera jako chrześcijaństwo w pogańskich ubraniach, ale może być dozwolone, że postać Baldera w oryginalnym nordyckim micie otworzyła go na wpływy chrześcijańskie. Jak Chrystus, Balder umarł i jak Chrystus powróci na końcu świata.,”
toponimy (i inne ślady językowe) łysego
w Skandynawii niewiele jest Nazw Miejscowości, które zawierają nazwę łysego. Najbardziej znana jest (dawna) Parafia o nazwie Baldishol w hrabstwie Hedmark w Norwegii (gdzie ostatnim elementem jest hóll, co oznacza „kopiec; małe wzgórze”). Inne (używając jego nordyckiej nazwy) mogą obejmować Baldrsberg w hrabstwie Vestfold, Baldrsheimr w hrabstwie Hordaland Baldrsnes w hrabstwie Sør-Trøndelag oraz Fjord i gminę Balsfjord w hrabstwie Troms.,
również w języku skandynawskim, ze względu na swoją Biel, Bezzapachowa Mayweed (Matricaria perforata) określa się jako „brwi łysego”.
Notes
- John Lindow. Podręcznik mitologii nordyckiej. (Santa Barbara, CA: ABC-CLIO, 2001), 6-8. Chociaż niektórzy uczeni argumentowali przeciwko homogenicznemu efektowi grupowania tych różnych tradycji w ramach „mitologii nordyckiej”, głęboko odkrywcza/koczownicza natura społeczeństwa Wikingów ma tendencję do odrzucania takich zastrzeżeń., Jak przekonuje Thomas DuBois: „w żadnym innym razie nie możemy powiedzieć o różnych narodach północy w epoce Wikingów, nie możemy twierdzić, że byli odizolowani od swoich sąsiadów lub nieświadomi ich… . Tak jak religia wyraża obawy i doświadczenia swoich ludzkich wyznawców, tak zmienia się ona nieustannie w odpowiedzi na czynniki kulturowe, ekonomiczne i środowiskowe. Idee i ideały przekazywane między społecznościami z częstotliwością i regularnością, prowadzące do i współzależnego i międzykulturowego regionu o szerokich wspólnych cechach religii i światopoglądu.” (27-28).,
- dokładniej, Georges Dumézil, jeden z czołowych autorytetów w tradycji nordyckiej i znany porównawczy, przekonuje dość przekonująco, że rozróżnienie Aesir / Vanir jest składnikiem większego podziału triadycznego (między władcami, wojowniczymi bogami i bogami rolnictwa i handlu), który odbija się echem wśród kosmologii indoeuropejskich (od wedyjskich Indii, przez Rzym i germańską Północ). Ponadto zauważa, że rozróżnienie to jest zgodne z wzorcami organizacji społecznej występującymi we wszystkich tych społeczeństwach., Zobacz Georges Dumézil ' s Gods Of The Ancient Northmen, Edited by Einar Haugen; Introduction by C. Scott Littleton and Udo Strutyński. (Berkeley: University of California Press, 1973), xi-xiii, 3-25) po więcej szczegółów.
- Snorri Sturluson, Gylfaginning (XXII), (Brodeur, 36).
- ten aspekt opowieści jest dobrze opowiedziany w Eddyckim poemacie Baldrs Draumar („sny Baldera”), opisanym i podsumowanym w Gabrielu Turville-Petrie. Mit i religia północy: Religia starożytnej Skandynawii. 109-111,
- zapoznaj się z Gylfaggining Snorriego Sturlusona (XLIX-L), (Brodeur, 70-77). Zobacz też: P. A. Munch. Mitologia nordycka: legendy o bogach i bohaterach. W przekładzie Magnusa Olsena; przełożył z języka norweskiego Sigurd Bernhard Hustvedt. (New York: the American-Scandinavian foundation; London: H. Milford, Oxford University Press, 1926), 80-94, za przystępną relację; oraz Turville-Petre, 106-125 i Lindow, 65-69, za bardziej zaangażowaną, naukową perspektywę (zajmującą się różnymi wersjami opowieści).
- Tamże.,
- Völuspá (61,62, 64, 65). Tłumaczenia dla słówka: sacred-texts.com. Zobacz także Lindow, 317-319 dla zwięzłego streszczenia tego tekstu.
- Saxo Grammaticus, the Danish History (Introduction II: Gods and Goddesses), translated by Oliver Elton (New York: Norroena Society, 1905). & Biblioteka Klasyczna.
- Zobacz esej profesora Ehsana Yarshatera „ESFANDÎÂR” na stronie Circle of Ancient Iranian Studies.
- Turville-Petre, 118.
- Tamże., 117-118.,
- Dumézil, 63.
- Tamże., 64.
- Turville-Petre, 119.
- Tamże.
Bibliografia
- Björnsson, Eysteinn (wyd.). Snorra-Edda: Formáli & Gylfaginning: Textar fjögurra meginhandrita. 2005.
- DuBois, Thomas A. Religie nordyckie w epoce Wikingów. [2010-09-09 19: 49] ISBN 0812217144
- Dumézil, Georges. Bogowie starożytnych ludzi północy. Autor: Einar Haugen; wstęp: C. Scott Littleton i Udo Strutyński. 1973-1974: Berkeley: University of California Press, 1973., ISBN 0520020448.
- Lindow, John. Podręcznik mitologii nordyckiej.
ISBN 1576072177 - Munch, P. A. Norse Mythology: Legends of Gods and Heroes. W przekładzie Magnusa Olsena; przełożył z języka norweskiego Sigurd Bernhard Hustvedt. New York: the American-Scandinavian foundation; London: H. Milford, Oxford University Press, 1926.
- Cassell ' s Dictionary of Norse Myth and Legend. Londyn: Cassell; Nowy Jork: dystrybuowane w Stanach Zjednoczonych przez Sterling Pub. Co., 2002. ISBN 0304363855
- Sturlson, Snorri., Proza Eddy z Snorri Sturluson: Opowieści z mitologii nordyckiej. Introduced by Sigurdur Nordal; Selected and translated by Jean I. Young. Berkeley, CA: University of California Press, 1954. ISBN 0520012313
- Turville-Petre, Gabriel. Mit i religia północy: Religia starożytnej Skandynawii. 1964: Holt, Rinehart and Winston, 1964.
- „Völuspá” w Eddzie poetyckiej. Tłumaczenie i napisy: Henry Adams Bellows Princeton: Princeton University Press, 1936. Dostępne online na sacred-texts.com. Retrieved June 26, 2019.,
kredyty
autorzy i redaktorzy encyklopedii Nowego Świata przepisali i uzupełnili artykuł Wikipedii zgodnie ze standardami nowej encyklopedii świata. Ten artykuł jest zgodny z warunkami licencji Creative Commons CC-by-sa 3.0 (CC-by-sa), które mogą być używane i rozpowszechniane z odpowiednim przypisaniem. Zgodnie z warunkami tej licencji należy się uznanie, które może odnosić się zarówno do autorów nowej encyklopedii świata, jak i bezinteresownych wolontariuszy Wikimedia Foundation. Aby zacytować ten artykuł, Kliknij tutaj, aby wyświetlić listę akceptowalnych formatów cytowania.,Historia wcześniejszych prac wikipedystów jest dostępna dla badaczy tutaj:
- Balder history
historia tego artykułu od czasu jego importu do nowej encyklopedii świata:
- Historia „Balder”
Uwaga: niektóre ograniczenia mogą obowiązywać w przypadku korzystania z poszczególnych obrazów, które są oddzielnie licencjonowane.
