odpowiedź na Anne Fausto-Sterling
czasami rodzi się dziecko z genitaliami, których nie można zaklasyfikować jako żeńskie lub męskie. Genetycznie żeńskie dziecko (tj. z chromosomami XX) może urodzić się z zewnętrznymi genitaliami, które wydają się być tymi normalnego mężczyzny. Albo genetycznie męskie dziecko (chromosomy XY) może urodzić się z żeńskimi zewnętrznymi genitaliami. W bardzo rzadkich przypadkach dziecko może urodzić się zarówno z żeńskimi, jak i męskimi genitaliami., Ponieważ warunki te są w pewnym sensie „pomiędzy” dwiema płciami, są one zbiorczo określane jako interseksualne.
jak często występuje interseks? W eseju z 1993 roku biolog Anne Fausto-Sterling przyznała, że „niezwykle trudno jest oszacować częstotliwość interseksualności” (Fausto-Sterling, 1993, str. 21). W niniejszym artykule skupimy się na ustaleniu, jak często występują warunki interseksualne i jakie warunki należy uznać za interseksualne.,
w swojej najnowszej książce, Sexing the Body: Gender Politics and the Construction of Sexuality (Fausto-Sterling, 2000), Fausto-Sterling twierdzi, że seksualność człowieka najlepiej rozumieć nie jako dychotomię, ale jako kontinuum. Opiera to twierdzenie na swoich przekonaniach dotyczących warunków interpłciowych. Rozdział zatytułowany „The Sexual Continuum” zaczyna się od przypadku Leviego Suydama, interseksualisty żyjącego w latach 40., który regularnie miesiączkował, ale miał również penisa i jądra., Fausto-Sterling pisze:
podczas gdy mężczyzna i kobieta stoją na skrajnych końcach biologicznego con / tinuum, istnieje wiele ciał, takich jak Suydam, które najwyraźniej mieszają się ze sobą anatomiczne składniki konwencjonalnie przypisywane zarówno mężczyznom, jak i kobietom. Implikacje mojego argumentu o seksualnym kontinuum są głębokie. Jeśli natura naprawdę oferuje nam więcej niż dwie płci, to wynika z tego, że nasze obecne pojęcia męskości i kobiecości są zarozumiałościami kulturowymi.,
… nowoczesne techniki chirurgiczne pomagają w utrzymaniu układu dwupłciowego. Dziś dzieci, które rodzą się „albo-albo-ani / oba” – dość powszechne zjawisko – zwykle znikają z widoku, ponieważ lekarze „korygują” je od razu z operacji. (Fausto-Sterling, 2000, s. 31)
Fausto-Sterling twierdzi, że 1,7% ludzkich urodzeń jest interseksualnych. Liczba ta była szeroko cytowana w następstwie publikacji książki., „Zamiast postrzegać interseksualność jako genetyczną czkawkę”, napisała Courtney Weaver dla The Washington Post, ” zwraca uwagę, że jej częstotliwość wymaga świeższego spojrzenia. W jednym z badań interseksualizm stanowi zazwyczaj 1,7% społeczności ” (Weaver, 2000). New England Journal of Medicine pochwalił „staranne i wnikliwe książki Fausto-Sterlinga…. Zwraca uwagę, że noworodki interseksualne nie są rzadkie (mogą stanowić 1,7% urodzeń), więc przegląd naszych postaw wobec tych dzieci jest spóźniony … ” (Breedlove, 2000)., „Większość ludzi uważa, że istnieją tylko dwie kategorie płci” – ocenił amerykański naukowiec. „Jednak 17 na 1000 ludzi nie spełnia naszego założenia, że każdy jest mężczyzną lub kobietą. Jest to przybliżona częstość występowania interseksualnych: osób z chromosomami XY i anatomią żeńską, chromosomów XX i anatomią męską lub anatomii, która jest w połowie męska i w połowie żeńska.”(Moore, 2000, s., 545)
ta recenzentka założyła, że Fausto-Sterling używa terminu interseksu w zwykły sposób, w ten sam sposób, w jaki sama Fausto-Sterling użyła tego terminu w swoim eseju z 1993 roku, „pięć płci” (Fausto-Sterling, 1993): w odniesieniu do osób, które mają chromosomy XY z anatomią głównie żeńską, chromosomy XX z anatomią głównie męską lub dwuznaczne lub mieszane genitalia. Założenie to jest uzasadnione, ponieważ wszystkie historie przypadków przedstawione w jej książce Sexing The Body opisują osoby, które spełniają te kryteria (Fausto-Sterling, 2000). Jednak, jak zobaczymy, 1.,Statystyka 7% opiera się na znacznie szerszej definicji interpłci.
sama Fausto-Sterling zachęcała do przekonania, że znaczna część populacji nie jest ani męska, ani żeńska, ale interpłciowa. W wywiadzie dla „The New York Times” powiedziała, że ” przeprowadziłam pewne badania i odkryliśmy, że może 1 do 2 procent wszystkich urodzeń nie mieści się ściśle w ścisłej definicji wszystkich mężczyzn lub wszystkich kobiet…. jest większa ludzka zmienność niż przypuszczano … rozchmurz się, co to znaczy być mężczyzną czy kobietą., Zdecydowanie powinniśmy rozjaśnić tych, którzy wchodzą pomiędzy, ponieważ jest ich dużo „(Dreifus, 2001).
czy ludzka seksualność jest DYCHOTOMIĄ czy kontinuum?
argument Fausto-Sterlinga, że ludzka seksualność jest kontinuum, a nie dychotomią, opiera się w dużej mierze na jej twierdzeniu, że narodziny interpłciowe są dość powszechnym zjawiskiem. W szczególności Fausto-Sterling oblicza częstość porodów interseksualnych na 1,7 na 100 żywych urodzeń, czyli 1,7%., Aby osiągnąć tę liczbę, definiuje jako interseksualną każdą „osobę, która odbiega od platońskiego ideału fizycznego dymorfizmu na poziomie chromosomów, narządów płciowych, gonad lub hormonów” (Blackless et al., 2000, s. 161).
ta definicja jest zbyt szeroka. Fausto-Sterling i jej współpracownicy przyznają, że niektóre osoby sklasyfikowane w ten sposób jako interseksualne ” nie są diagnozowane, ponieważ nie wykazują żadnych objawów „(Blackless et al., 2000, s. 152)., Definicja interpłci, która obejmuje osoby, które są fenotypowo nieodróżnialne od normalnych, może mylić zarówno lekarzy, jak i pacjentów.
John Wiener, urolog, zasugerował zdefiniowanie interpłci po prostu jako „niezgodność między płcią fenotypową a płcią chromosomalną” (Wiener, 1999), podczas gdy definicja ta obejmowałaby większość prawdziwych pacjentów z interpłcią, istnieją pewne rzadkie choroby, które są wyraźnie interpłciowe, które nie zostały uchwycone przez tę definicję. Na przykład niektórzy ludzie są mozaikami: różne komórki w ich ciele mają różne chromosomy., Mozaika 46,XY/46,XX jest osobnikiem, u którego niektóre komórki mają męski chromosomalny dopełniacz (XY), a niektóre komórki mają żeński chromosomalny dopełniacz (XX). Jeśli taka osoba ma zarówno penisa, jak i pochwy, nie ma rozbieżności między płcią fenotypową a płcią genotypową: zarówno fenotyp, jak i genotyp są interseksualne. Jednak zgodnie z definicją Wienera taka osoba nie byłaby interpłciowa., Bardziej kompleksowa, ale nadal użyteczna klinicznie definicja interpłci obejmuje te warunki, w których (A) fenotyp nie jest klasyfikowany jako męski lub żeński, lub (b) płeć chromosomalna jest niezgodna z płcią fenotypową.
definicja ta jest oczywiście bardziej klinicznie skoncentrowana niż definicja zastosowana przez Fausto-Sterlinga. Używając jej definicji interseksu jako „wszelkich odstępstw od ideału platońskiego” (Blackless et al., 2000, str. 10, 161), wymienia wszystkie następujące stany jako interseksualne i podaje następujące szacunki częstości dla każdego stanu (liczba urodzeń na 100 żywych urodzeń): a) wrodzony przerost nadnerczy o późnym początku (LOCAH), 1,5/100; b) Klinefelter (XXY), 0,0922/100; C) inne nie-XX, Nie-XY, z wyłączeniem Turnera i Klinefeltera, 0,0639/100; d) zespół Turnera (xo), 0,0369/100; (E) ageneza pochwy, 0,0169/100; (f) klasyczny wrodzony rozrost nadnerczy, 0,00779/100; (g) całkowita niewrażliwość na androgeny, 0,0076/100; (h) prawdziwe hermafrodyty, 0,0012/100; (i) idiopatyczne, 0.,0009/100; oraz j) częściowa niewrażliwość na androgeny, 0,00076/100. Głównym problemem z tej listy jest to, że pięć najczęściej wymienionych warunków nie są warunki interpłciowe. Jeśli zbadamy te pięć warunków bardziej szczegółowo, zobaczymy, że nie ma sens kliniczny, w którym warunki te można uznać za interseksualne. „Odchylenie od ideału platonicznego” nie jest, jak zobaczymy, klinicznie użytecznym kryterium definiowania stanu chorobowego, takiego jak interseksualizm.,
drugim problemem z tej listy jest zaniedbanie pięciu najczęstszych z tych warunków w książce Fausto-Sterling Seksowanie ciała (Fausto-Sterling, 2000). W swojej książce Fausto-Sterling czerpie swoje historie przypadków wyłącznie z szeregów osób, które są jednoznacznie interseksualne. Jednak, korzystając z własnych danych Fausto-Sterlinga, osoby takie stanowią mniej niż 0,02% ogólnej populacji. Żadna z jej historii przypadków nie pochodzi z pięciu najczęstszych warunków w jej tabeli, mimo że te pięć warunków stanowią około 99% populacji, którą określa jako interseksualną., Bez tych pięciu chorób interseksu staje się rzadkim zjawiskiem, występującym w mniej niż 2 na 10 000 żywych urodzeń.
Klasyczne Stany INTERPŁCIOWE
wśród klasycznych Stanów interpłciowych najczęstszymi są wrodzony przerost nadnerczy (CAH) i zespół całkowitej niewrażliwości na androgeny. Według danych Fausto-Sterlinga te dwa warunki występują z mniej więcej taką samą częstotliwością: około 0,008 / 100, czyli 8 urodzeń na każde 100 000. Nie ma wątpliwości, że Warunki te są rzeczywiście warunkami interpłciowymi., Omawiamy je tutaj, ponieważ pewne zrozumienie tych warunków jest niezbędne, aby dostrzec, jak te warunki różnią się od innych zespołów, które Fausto-Sterling zalicza do kategorii interseksualnej.
Kompletny zespół niewrażliwości na androgeny
osoby te są genetycznie męskie (XY), ale ze względu na defekt w receptorze androgenowym, ich komórki nie reagują na testosteron lub inne androgeny (Boehmer et al., 2001). W rezultacie osoby te nie tworzą męskich genitaliów., Genetycznie mężczyźni (XY) dzieci z tą chorobą zazwyczaj rodzą się z otworem pochwy i łechtaczką nie do odróżnienia od tych obserwowanych u normalnych kobiet (XX) dzieci. W prawie wszystkich przypadkach diagnoza nie jest podejrzewana aż do okresu dojrzewania, kiedy te „dziewczyny” są zwracane do lekarza, ponieważ nigdy nie miały miesiączki. Dochodzenie w tym miejscu niezmiennie ujawni, że owe „dziewczyny” faktycznie są genetycznie mężczyznami, że mają nieujarzmione jądra, oraz że ani macica, ani jajniki nie są obecne. Osobniki te są genotypowo męskie, ale fenotypowo żeńskie.,
wrodzony przerost nadnerczy
w tym zespole defekt enzymu biorącego udział w syntezie hormonów nadnerczy prowadzi do zablokowania w jednym szlaku syntetycznym, powodując nadmierną produkcję hormonów androgennych w innym szlaku (White, 2001). Te androgeny będą maskulinizować żeński (XX) płód w macicy. Po urodzeniu genitalia dziewczyny mogą wydawać się całkowicie męskie lub, częściej, genitalia będą niejednoznaczne–ani całkowicie męskie, ani całkowicie żeńskie, ale gdzieś pomiędzy.
czy te inne warunki są INTERPŁCIOWE?,
wrodzony przerost nadnerczy o późnym początku
w wrodzonym przeroście nadnerczy o późnym początku defekt szlaku enzymatycznego zwykle nie objawia się do późnego dzieciństwa, dojrzewania lub później, a stopień zakłócenia jest znacznie mniejszy niż w klasycznym wrodzonym przeroście nadnerczy. Przeglądając listę schorzeń, które Fausto-Sterling uważa za interseksualne, stwierdzamy, że ten jeden warunek-późny początek wrodzonego przerostu nadnerczy (LOCAH)–stanowi 88% wszystkich pacjentów, których Fausto-Sterling klasyfikuje jako interseksualne (1,5/1,7 = 88%).,
z punktu widzenia klinicysty jednak Loca nie jest chorobą interseksualną. Genitalia tych dzieci są normalne przy urodzeniu i są zgodne z ich chromosomami: samce XY mają normalne męskie genitalia, a samice XX mają normalne żeńskie genitalia. Przeciętna kobieta z tym warunkiem nie występuje aż do około 24 roku życia (Speiser et al., 2000). Mężczyźni z locha obecny później, jeśli kiedykolwiek: wielu przejść przez życie niezauważone lub są odkrywane tylko przypadkowo (Holler et al., 1985)., Na przykład, jeśli córka odkryje klasyczny wrodzony przerost nadnerczy, rodzice często będą badani pod kątem dowodów nadprodukcji androgenów nadnerczy, a jeden rodzic w ten sposób może zostać odkryty, aby mieć Loca. Najczęstszym objawem przedstawiającym Loca u mężczyzn jest przerzedzenie włosów na skórze głowy, ale nawet ten objaw występuje tylko u 50% mężczyzn z Loca poniżej 50 roku życia (Dumic et al., 1985).
Fausto-Sterling uznaje, że jeśli jej definicja interseksualizmu jako „jednostki, która odbiega od platońskiego ideału fizycznego dirhorfizmu” (Blackless et al., 2000, str. 10, 161) ma jakiekolwiek znaczenie kliniczne, wtedy przynajmniej niektórzy pacjenci z Loca muszą czasami mieć problemy, które mają charakter interseksualny. W związku z tym twierdzi, że ” gdy późny CAH występuje w dzieciństwie lub okresie dojrzewania i powoduje znaczny wzrost łechtaczki, jest całkiem możliwe, że dojdzie do interwencji chirurgicznej.”(Blackless et al., 2000, s. 161) jedynym odniesieniem podanym na poparcie tego stwierdzenia jest relacja z pierwszej osoby w magazynie kobiecym Mademoiselle (Moreno & Goodwin, 1998)., Jednak artykuł w Mademoiselle opisuje fenotypowo kobietę,ale genotypowo mężczyznę (46, XY) z niewrażliwością na androgeny: innymi słowy, przypadek prawdziwej interseksualności. Locha nigdy nie jest wymieniana.
w badaniach na dużą skalę Historii Naturalnej Loca u kobiet głównymi dolegliwościami objawowymi były: oligomenorrhea, hirsutyzm, niepłodność lub trądzik. Ci badacze zauważyli, że ” w niektórych przypadkach, dotknięte dziewczyny wykazały łagodne łechtaczki, ale nie prawdziwe narządów niejednoznaczność „(Speiser et al., 2000, s. 527)., Wiele kobiet nie ma żadnych objawów: „prawdopodobnie wiele osób dotkniętych chorobą przebiega bezobjawowo”, zauważa Inna niedawna recenzja (White, 2001, str. 25). Ostatnie badanie z udziałem 220 kobiet z LOCAH wykazało łagodne łechtaczki U tylko 10%; umiarkowane lub ciężkie łechtaczki nie odnotowano (Moran et al., 2000).
Aneuploidy chromosomu płci
Fausto-Sterling definiuje wszystkie dopełnienia chromosomu płci inne niż XX lub XY jako interseksualne. W szczególności Fausto-Sterling obejmuje zespół Klinefeltera, zespół Turnera i wszystkie inne odmiany chromosomów nie-XX, Nie-XY w kategorii interseksualnej.,
zespół Klinefeltera. Dzieci urodzone z zespołem Klinefeltera (47,XXY) mają normalne męskie genitalia. Męskie drugorzędowe cechy płciowe rozwijają się normalnie w okresie dojrzewania, chociaż jądra zazwyczaj są małe. Erekcja i wytrysk nie są upośledzone. Większość mężczyzn z zespołem Klinefeltera jest bezpłodna ,ale nieznany odsetek jest płodny (Warburg, 1963). Ponieważ zespół Klinefeltera jest najczęściej odkrywany w trakcie oceny niepłodności, płodni mężczyźni z zespołem Klinefeltera mogą przejść całkowicie niezauważeni., Abramsky i Chapple (1997) zasugerowali, że wielu mężczyzn z zespołem Klinefeltera nigdy nie jest diagnozowanych, ponieważ są fenotypowo nieodróżnialne od normalnych (46, XY) mężczyzn.
zespół Turnera. Wśród najbardziej istotnych cech zespołu Turnera (45, X) są niepłodność i niski wzrost: kobiety z zespołem Turnera, którzy nie są leczeni hormonem wzrostu zazwyczaj będą o około 16 centymetrów krótsze niż ich przewidywany wzrost dorosłych na podstawie wysokości rodziców (Holl, Kunze, Etzrodt, Teller, & Heinze, 1994). Sas i in., (1999) wykazały, że dziewczyny z zespołem Turnera mogą osiągnąć normalne wysokości dorosłych, jeśli podawane są dzienne dawki hormonu wzrostu. Chociaż większość kobiet z zespołem Turnera nie może zajść w ciążę, mogą one urodzić dziecko, jeśli wszczepiony zostanie embrion lub oocyt (Hovatta, Foudila, & Soderstrom-Anttila, 2000). Dziewczęta z zespołem Turnera nie mają dwuznacznych zewnętrznych genitaliów (np. brak łechtaczki), ani zazwyczaj nie doświadczają nieporozumień co do ich tożsamości seksualnej., „Spójną cechą udokumentowaną w zespole Turnera jest jednoznaczna Identyfikacja z płcią żeńską”, zgodnie z najnowszą recenzją w The Lancet (Ranke & Saenger, 2001, str. 310).
inne warianty chromosomowe (non-XX i non-XY, z wyłączeniem Turnera i Klinefeltera). Kategoria ta obejmuje różnorodne dopełnienia chromosomów płciowych, takie jak XXX, XYY i inne rzadsze układy. Fausto-Sterling uważa wszystkie takie warunki za interseksualne., Mężczyźni z dodatkowym chromosomem Y (47, XYY) nie odróżniają się od normalnych (46,XY) mężczyzn, chociaż średnia inteligencja mężczyzn z tą aneuploidią jest niższa niż normalna. Ich płodność zwykle nie jest osłabiona. Są one najczęściej odkrywane w trakcie oceny łagodnego upośledzenia umysłowego lub problemów z zachowaniem (Fryns, Kleczkowska, Kubien, & Van den Berghe, 1995)., Podobnie, kobiety z dodatkowym chromosomem X („triple x”, 47, XXX) są płodne, chociaż średnia inteligencja kobiet z tą aneuploidą jest prawdopodobnie poniżej średniej (Bender, Linden, & Harmon, 2001). Żaden z tych wariantów chromosomalnych nie wiąże się z niejednoznacznymi narządami płciowymi, ani też z żadną dezorientacją dotyczącą tożsamości płciowej. Nie ma zatem sensu klinicznego, w którym osoby te są interpłciowe.
Ageneza pochwy
Fausto-Sterling szacuje, że ok.,0169 urodzeń na 100 charakteryzuje ageneza pochwy( znana również jako atrezja pochwy), stan, w którym dystalna trzecia część pochwy nie rozwija się i jest zastępowana przez około 2 cm tkanki włóknistej (Simpson, 1999). Zgodnie z definicją, którą zaproponowałem, ageneza pochwy nie jest chorobą interseksualną. Dziewczęta urodzone z tą chorobą mają genotyp XX i normalne jajniki. W większości przypadków plastyka pochwy przywraca prawidłową kobiecą anatomię pochwy (Robson & Oliver, 2000)., Kobiety, które przeszły operację plastyczną pochwy, mogą mieć udane ciąże terminowe (Moura, Navarro, & Nogueira, 2000). Nosowo ageneza pochwy jest do anatomii narządów płciowych, jak rozszczep podniebienia jest do anatomii szczękowo-twarzowej. Chirurgiczna korekcja agenezy pochwy nie różni się koncepcyjnie od chirurgicznej korekcji rozszczepu podniebienia.
jak często występuje INTERSEKS?
odejmując te pięć kategorii–LOCAH, ageneza pochwy, zespół Turnera, zespół Klinefeltera i inne aneuploldies non-XX i non-XY–częstość występowania interpłci spada do 0.,018%, prawie 100 razy mniej niż szacunki Fausto-Sterlinga. Ta liczba 0,018% sugeruje, że obecnie w Stanach Zjednoczonych żyje około 50 000 prawdziwych interseksualistów. Osoby te są oczywiście uprawnione do tej samej fachowej opieki i uwagi, na którą zasługują wszyscy pacjenci. Nic się jednak nie zyskuje, udając, że takich osób jest 5 000 000.
czy INTERSEKS n jest wariantem normalnym czy N stanem patologicznym?
najbardziej oryginalną cechą książki Fausto-Sterlinga jest jej niechęć do klasyfikowania prawdziwych Stanów interpłciowych jako patologicznych., Jeśli chodzi o dzieci urodzone zarówno z penisem, jak i waginą, pisze: „być może przyjdziemy, aby postrzegać takie dzieci jako szczególnie błogosławione lub szczęśliwe. Nie jest tak dalekosiężne myśleć, że niektórzy mogą stać się najbardziej pożądanym ze wszystkich możliwych partnerów, zdolnych do zadowolenia swoich partnerów na różne sposoby „(Fausto-Sterling, 2000, s. 113). Fausto-Sterling (2000) mocno potwierdza swoje przekonanie, że wszystkie możliwe kombinacje anatomii seksualnej muszą być uważane za normalne:
całkowita męskość i całkowita kobiecość reprezentują skrajne końce spektrum możliwych typów ciała., To, że te skrajne końce są najczęstsze, utwierdziło w przekonaniu, że są nie tylko naturalne (tzn. wytwarzane przez naturę), ale także normalne (tzn. reprezentują zarówno ideał statystyczny, jak i społeczny). Wiedza o zmienności biologicznej pozwala jednak na konceptualizację mniej częstych przestrzeni środkowych jako naturalnych, choć statystycznie nietypowych. (s. 76)
dezorientacja NOSOLOGICZNA
nozologia jest nauką zajmującą się klasyfikacją chorób. Pierwszą zasadą nozologii jest rozróżnienie między normalnym a patologicznym., Zasada ta stwarza realne trudności dla Fausto-Sterlinga. Często używa słowa natural synonimicznie z normalnym (na przykład patrz poprzedni akapit). Jednak naturalne i normalne nie są synonimami. Krowa może urodzić dwugłowe lub syjamskie cielę w naturalnych procesach, natura rozumiana jako zgodnie z definicją Fausto-Sterlinga jako ” wyprodukowane przez naturę.”Niemniej jednak dwugłowe cielę bezsprzecznie przejawia nienormalny stan.,
naleganie Fausto-Sterlinga, aby wszystkie kombinacje anatomii seksualnej były uważane za normalne, przypomina pogląd Szasza na chorobę psychiczną (Szasz, 1974). Szasz podkreślał, że choroba psychiczna nie jest prawdziwym zjawiskiem biologicznym, a jedynie wymysłem społeczeństwa. Podobnie jak Fausto-Sterling, Szasz podejrzewał rozróżnienie między normalnością a patologią. Fausto-Sterling podąża za przykładem Szasza w jej przekonaniu, że klasyfikacje normalnej i nieprawidłowej anatomii seksualnej są zwykłymi konwencjami społecznymi, uprzedzeniami, które mogą i powinny zostać usunięte przez oświeconą inteligencję.,
Ten rodzaj ekstremalnego konstrukcjonizmu społecznego jest mylący i nie jest pomocny dla klinicystów, dla ich pacjentów ani dla ich rodzin pacjentów. Rozcieńczając termin interseksu, aby uwzględnić „jakiekolwiek odchylenie od platońskiego ideału dymorfizmu płciowego” (Blackless et al., 2000, s. 152), jak sugeruje Fausto-Sterling, pozbawia termin jakiegokolwiek użytecznego znaczenia klinicznego.
wnioski
dostępne dane potwierdzają wniosek, że ludzka seksualność jest dychotomią, a nie kontinuum. Ponad 99,98% ludzi to mężczyźni lub kobiety., Jeżeli termin interseksualny ma zachować jakiekolwiek znaczenie kliniczne, stosowanie tego terminu powinno być ograniczone do tych stanów, w których płeć chromosomalna jest niezgodna z płcią fenotypową lub w których fenotyp nie jest klasyfikowany jako męski lub żeński.
narodziny dziecka interpłciowego, dalekie od bycia „dość powszechnym zjawiskiem”, są w rzeczywistości rzadkim zdarzeniem, występującym w mniej niż 2 na 10 000 urodzeń.
Breedlove, M. (2000). Seksowanie ciała. New England Journal of Medicine, 343, 668.
Fausto-Sterling, A. (1993). Pięć płci: dlaczego mężczyzna i kobieta nie wystarczą., Nauki, 33(2), 20-25.
Fausto-Sterling, A. (2000). Sexing the body: Gender politics and the construction of sexuality. New York: Basic Books.
Sortowanie według płci. American Scientist, 88, 545-546.
& Jestem kobietą czy mężczyzną? Mademoiselle, 178-181, 208.
Ranke, M. B., & Saenger, P. (2001). Zespół Turnera. Lancet, 358, 309-314.
Genetyka żeńskich przewodów rozrodczych. American Journal of Medical Genetics, 89, 224-239.,
Szasz, T. S. (1974). Mit choroby psychicznej. &
Warburg, E. (1963). Płodny pacjent z zespołem Klinefeltera. Acta Endocrinologica, 43, 12-26.
Ptaki to robią. Washington Post Book World, s. 6.
White, P. C. (2001). Wrodzony przerost nadnerczy. Endokrynologia kliniczna i metabolizm, 15, 17-41.
Wgląd w przyczyny dwuznaczności seksualnej. Current Opinion in Urology, 9, 507-511.
